Zwrot podatku może być znaczącym wsparciem finansowym, zwłaszcza w trudnych czasach. Niestety, osoby z długami mogą spotkać się z sytuacją, w której komornik przejmie ich zwrot podatku na poczet zaległych zobowiązań.
W Polsce komornik sądowy ma prawo zająć różne rodzaje dochodów dłużnika, w tym wynagrodzenie za pracę, a także środki na rachunku bankowym. Procedura ta jest uregulowana przepisami prawa i ma na celu odzyskanie zaległych należności na rzecz wierzycieli.
Osoby zadłużone mogą jednak obawiać się zajęcia przez komornika ich zwrotu z podatku na poczet zaległych zobowiązań. Czy takie obawy są uzasadnione? Okazuje się, że kodeks postępowania cywilnego zezwala na dokonywanie przez komornika zajęcia zwrotu podatku. Przepis artykułu 902 (2) § 1 kodeksu postępowania cywilnego stanowi, iż:
„Zajęcie nadpłaty i zwrotu podatku obejmuje wszelkie wierzytelności z tytułu nadpłaty lub zwrotu podatku istniejące w chwili zajęcia oraz powstałe po zajęciu”.
Skoro odpowiedzieliśmy już na pytanie czy komornik może zająć zwrot podatku, kolejnym nasuwającym się pytaniem jest to, czy komornik zabiera cały zwrotu podatku? Wszystko zależy od tego z jaką wysokością długu mamy do czynienia.
Jeżeli zadłużenie jest równe bądź większe od zwrotu podatku, który mielibyśmy otrzymać, to komornik zajmie cały zwrot podatku. Jeżeli natomiast zadłużenie jest niższe niż zwrot podatku, to zwrot podatku zostanie pomniejszony o kwotę długu.
Co ze zwrotem podatku w przypadku ulgi na dziecko lub przy wspólnym rozliczeniu małżonków?
W praktyce dość często można zderzyć się z poglądem, że ulga na dziecko nie będzie podlegała zajęciu komorniczemu, gdyż to nie dziecko mierzy się z problemami finansowymi, a rodzic. Nic bardziej mylnego. W przeciwieństwie do alimentów, których rzeczywiście komornik nie ma prawa zajmować, ulga przysługuje rodzicowi, a nie dziecku.
Stąd też, skoro zadłużenie tyczy się rodzica to i z podatków, i ulg rodzica będzie ono spłacane. Zajęciu będą zatem podlegały również środki należne z tak zwanej ulgi na dziecko.
Czy sytuację poprawia wspólne rozliczenie małżonków? Okazuje się, że niestety nie. Nawet, gdy zadłużenie dotyczy tylko jednego z małżonków, egzekucją komorniczą może zostać objęty cały zwrot jaki należy się w przypadku wspólnego rozliczenia małżonków. Wynika to wprost z art. 92 § 3 Ordynacji podatkowej, który stanowi, iż:
„Małżonkowie opodatkowani łącznie od sumy swoich dochodów na podstawie odrębnych przepisów ponoszą solidarną odpowiedzialność za zobowiązania podatkowe oraz solidarna jest ich wierzytelność o zwrot nadpłaty podatku od sumy dochodów małżonków, z zastrzeżeniem § 3a”.
Zastrzeżenie z § 3a o którym stanowi wyżej wskazany przepis Ordynacji podatkowej dotyczy śmierci jednego z małżonków – w takim przypadku drugi z małżonków ponosi odpowiedzialność za zobowiązania podatkowe oraz przysługuje mu wierzytelność o zwrot nadpłaty podatku.
Nadmienić jednak należy, że zarówno w przypadku ulgi na dziecko, jak i przy wspólnym rozliczeniu małżonków kwota zajęcia będzie również zależała od wysokości długu z jakim mamy do czynienia.
Czy komornik może zająć zwrot podatku z zagranicy?
To pytanie pojawia się również dosyć często. Wszystko zależy od tego czy mieszkasz i pracujesz zagranicą, czy może wróciłeś do Polski. Polski komornik sądowy może działać tylko na terenie Polski – nie może zatem prowadzić egzekucji komorniczej w innym kraju niż Polska.
Jeżeli na przykład pracujesz i mieszkasz w Niemczech i na niemieckie konto bankowe przekazywane jest Twoje wynagrodzenie, jak i zwrot podatku, komornik działający na terenie Polski nie będzie miał możliwości zajęcia środków znajdujących się na takim koncie.
Odmiennie kształtuje się natomiast sytuacja, w której wprawdzie pracujesz w Niemczech (albo nawet i w Polsce), ale zarówno Twoja wypłata, jak i zwrot podatku trafia na polskie konto bankowe. W tym przypadku powinieneś liczyć się z możliwością wszczęcia przez polskiego komornika egzekucji komorniczej.
Jak widzisz – polski komornik sądowy może działać tylko na terytorium Polski. Wszystko natomiast zależy od tego, czy pracując i nawet mieszkając zagranicą masz nadal polskie konto bankowe na które wpływa wynagrodzenie za pracę i zwrot podatku.
Jak sprawdzić, czy komornik zajął zwrot podatku?
Komornik sądowy działa w zakresie zajęcia zwrotu podatku bez uprzedniego informowania o tym osoby zadłużonej. Dłużnik zazwyczaj dowiaduje się o tym fakcie z otrzymanego od komornika zawiadomienia o wszczęciu egzekucji, które również zawiera informację o zajęciu nadpłaty i zwrotu podatku.
Informacji możesz również zasięgnąć bezpośrednio w Urzędzie Skarbowym. Kontaktując się z Urzędem Skarbowym możesz ustalić, dlaczego na Twoje konto nie wpłynął zwrot podatku i czy jest to związane z prowadzoną egzekucją komorniczą. Monitorować status zwrotu podatku możesz również na tzw. e-Urzędzie Skarbowym dostępnym pod adresem: https://www.podatki.gov.pl/e-urzad-skarbowy/.
Co zrobić, gdy komornik zajmie zwrot podatku?
Na samym początku powinieneś przede wszystkim zweryfikować, czy zajęta kwota ze zwrotu podatku jest prawidłowa – chodzi tu przede wszystkim o sytuację, w której zajęto cały zwrot podatku, mimo że kwota zadłużenia jest niższa od kwoty zwrotu podatku. Dostrzeżone przez Ciebie w tym zakresie nieprawidłowości powinieneś jak najszybciej zgłosić komornikowi, składając skargę na czynności komornika.
Nic nie stoi również na przeszkodzie, abyś podjął próbę zawarcia ugody z wierzycielem, z którego wniosku zostało wszczęto postępowanie egzekucyjne. Zawarcie ugody z wierzycielem pozwoli Ci na ustalenie harmonogramu spłaty zadłużenia, dostosowanego do Twojej sytuacji finansowej. Często wierzyciele są skłonni do zawarcia ugody, która pozwoli na spłatę długu w sposób mniej uciążliwy dla dłużnika.
Pamiętaj, żeby zweryfikować także czy tytuł wykonawczy na podstawie, którego prowadzona jest egzekucja (może być to nakaz zapłaty, wyrok zaoczny) został Ci doręczony w prawidłowy sposób. Kontaktując się z sądem, który wydał tytuł wykonawczy możesz ustalić, kiedy i pod jakim adresem miała Ci zostać doręczona korespondencja sądowa. Jeżeli w tym zakresie doszło do jakichś nieprawidłowości, masz możliwość wnioskowania o ponowne, prawidłowe doręczenie nakazu zapłaty czy wyroku zaocznego, który stanowi podstawę egzekucji. Po ponownym doręczeniu Ci nakazu zapłaty bądź wyroku zaocznego wraz z pozwem powinieneś złożyć odpowiedni środek zaskarżenia. Takie działanie pozwoli Ci na wstrzymanie prowadzonych działań egzekucyjnych.
Komornik może zająć zwrot podatku, jeśli środki te wpłyną na zajęte konto bankowe. Istnieją jednak skuteczne sposoby ochrony przed taką sytuacją. Kluczowe jest przy tym szybkie podjęcie odpowiednich działań. Konsultacja z prawnikiem specjalizującym się w tym zakresie może być bardzo pomocna. Prawnik pomoże Ci zrozumieć twoje prawa, doradzi najlepsze kroki w Twojej sytuacji oraz pomoże w przygotowaniu odpowiednich wniosków lub skarg. Dzięki profesjonalnej pomocy prawnej możesz zwiększyć swoje szanse na skuteczną ochronę zwrotu podatku przed zajęciem przez komornika.
