Upadłość konsumencka to proces prawny, który pozwala osobom fizycznym, nieprowadzącym działalności gospodarczej, na rozwiązanie problemów finansowych poprzez umorzenie długów. Pomimo korzyści płynących z umorzenia zadłużenia, istnieją jednak kategorie zobowiązań, które nie podlegają umorzeniu w ramach postępowania upadłościowego. Poniżej znajdziesz informacje, jakie rodzaje zobowiązań są wyłączone spod umorzenia.
1. Zobowiązania alimentacyjne
Zobowiązania alimentacyjne to jedne z najbardziej powszechnych długów, które nie podlegają umorzeniu. Alimenty mają na celu wsparcie finansowe bliskich, co sprawia, że prawo uznaje je za szczególne zobowiązania, które muszą być w pełni realizowane, niezależnie od postępowania upadłościowego.
Najczęściej alimenty będą dotyczyły zaspokajania potrzeb osób małoletnich, czyli dzieci dłużnika. Podobnie, umorzeniu nie będzie podlegało zadłużenie w funduszu alimentacyjnym.
2. Zobowiązania wynikające z rent z tytułu odszkodowania za wywołanie choroby, niezdolności do pracy, kalectwa lub śmierci
Kolejną kategorią są roszczenia związane z odszkodowaniem za szkody za wywołanie choroby, niezdolności do pracy, kalectwa lub śmierci. Są one związane z rekompensatą za poważne szkody wyrządzone na osobie i ze względu na swój osobisty charakter są wyłączone z umorzenia.
3. Zobowiązania do zapłaty orzeczonych przez sąd kar grzywny, a także do wykonania obowiązku naprawienia szkody oraz zadośćuczynienia za doznaną krzywdę
Kary grzywny oraz inne sankcje finansowe nałożone przez sądy lub organy administracyjne również nie podlegają umorzeniu. Należą do nich m.in. mandaty, grzywny za wykroczenia czy kary administracyjne nałożone przez instytucje publiczne. Są one wynikiem nałożonych sankcji za naruszenie prawa, dlatego przepisy wyłączają ich możliwość umorzenia w ramach upadłości.
Podobnie umorzenie zobowiązań z tytułu zadośćuczynienia za doznaną krzywdę, a także roszczeń odszkodowawczych uniemożliwiałoby pokrzywdzonemu uzyskanie wynagrodzenia za doznany uszczerbek.
4. Zobowiązania do zapłaty nawiązki lub świadczenia pieniężnego orzeczonych przez sąd jako środek karny lub środek związany z poddaniem sprawcy próbie, jak również zobowiązania do naprawienia szkody wynikającej z przestępstwa lub wykroczenia stwierdzonego prawomocnym orzeczeniem
Zobowiązania powstałe z orzeczonej przez sąd nawiązki lub świadczenia pieniężnego jako środek karny lub środek związany z poddaniem sprawcy próbie, jak również zobowiązania do naprawienia szkody wynikającej z przestępstwa lub wykroczenia stwierdzonego prawomocnym orzeczeniem również związane są ściśle z popełnionym przez dłużnika przestępstwem lub wykroczeniem i jako takie nie podlegają umorzeniu.
Dopuszczenie umorzenia takich zobowiązań w procesie upadłości stawałoby w sprzeczności z podstawowymi zasadami prawa karnego.
5. Zobowiązania, których upadły umyślnie nie ujawnił, jeżeli wierzyciel nie brał udziału w postępowaniu
W upadłości konsumenckiej dłużnik ma obowiązek rzetelnie i w pełni ujawnić wszystkie swoje zobowiązania. Jeśli dłużnik celowo zataja pewne zobowiązania i wierzyciel nie bierze udziału w postępowaniu upadłościowym, te długi mogą nie podlegać umorzeniu. Dłużnik, który celowo nie ujawnia pewnych długów, działa na szkodę wierzycieli. Ukrycie zobowiązań przed sądem oznacza, że dług ten nie zostanie uwzględniony w planie spłat ani w ewentualnym umorzeniu zadłużenia.
Takie zobowiązania, nawet jeśli dłużnik otrzyma upadłość, pozostaną do spłaty, ponieważ sąd nie miał możliwości objęcia ich postępowaniem. W praktyce oznacza to, że jeżeli dłużnik celowo nie ujawnił zobowiązania wobec konkretnego wierzyciela, a wierzyciel ten nie brał udziału w postępowaniu, to po zakończeniu upadłości konsumenckiej dłużnik nadal będzie zobowiązany do spłaty tego długu.
Choć upadłość konsumencka może pomóc osobom zadłużonym w odzyskaniu stabilności finansowej, istnieje wiele zobowiązań, które nie podlegają umorzeniu – takie jak wskazane powyżej. Z tego powodu, nawet jeśli dłużnik uzyska ogłoszenie upadłości, musi mieć świadomość, że pewne długi pozostaną do spłaty.
