- Co to stopa procentowa i kto ustala jej wysokość?
- Banki zarabiają na wysokich stopach procentowych – prawda czy fałsz?
- Pozew o unieważnienie umowy na podstawie zmiennej stopy procentowej opartej o WIBOR
Okres, w którym jakiś czas temu Rada Polityki Pieniężnej podejmowała decyzję o podwyższaniu stup procentowych stanowił gwóźdź do trumny dla wielu kredytobiorców w Polsce, ponieważ wyższe stopy procentowe wiązały się w wielu przypadkach ze znacznym wzrostem wysokości miesięcznej raty kredytu. Wzrost stup procentowych doprowadził zatem do pogorszenia się sytuacji finansowej wielu polskich rodzin, wielu również straciło zdolność kredytową oraz zdolność do spłacania raty swojego kredytu. Wielu stanęło przed podjęciem decyzji, czy spłacić ratę czy pozostawić środki w domowym budżecie, ponieważ również ceny podstawowych produktów poszybowały w górę. Stopy procentowe do dzisiaj pozostają na wysokim poziomie i sytuacja ta zapewne prędko nie ulegnie zmianie, a zatem pozostaje odpowiedzieć sobie na pytanie kto tak na prawdę zarabia na stopach procentowych.
Co to stopa procentowa i kto ustala jej wysokość?
Stopa procentowa to nic innego jak koszt kapitału, czyli inaczej cena jaką przychodzi nam zapłacić za pożyczenie i korzystanie z cudzego kapitału przez określony czas. Koszt ten w umowach kredytowych wyrażony jest zazwyczaj jako procent od pożyczonej sumy. Pojęcie stopy procentowej funkcjonuje w gospodarce nie tylko w odniesieniu do kredytów czy pożyczek – stopy procentowe dotyczą również pomiędzy oddanych na lokatę, stosowane są również w obrocie międzybankowym.
Stopy procentowe to ostatnio bardzo gorący temat, z tego względu, że nie są one istotne tylko i wyłącznie w odniesieniu do kredytobiorców i produktów finansowych. Od wysokości stóp procentowych zależy również wysokość inflacji, która ma wpływ na ceny wszystkich produktów. Wysokie stopy procentowe są zatem niekorzystne zarówno dla kredytobiorców ale także dla każdego obywatela funkcjonującego w społeczeństwie.
Decyzja w zakresie wysokości stóp procentowych podejmowana jest przez Radę Polityki Pieniężnej na czele z prezesem Narodowego Banku Polskiego oraz członkami rady, których powołuje sejm, senat i prezydent na kadencję trwającą 6 lat. Ostatnie decyzje Rady Polityki Pieniężnej ogłaszane na publicznych wystąpieniach były podyktowane celami inflacyjnymi, a więc dla realizacji ustalonego przez Bank Centralny poziomu inflacji. Jednak pamiętać należy, że nie tylko cen inflacyjny wpływa na wysokość stóp procentowych, a cel inflacyjny sugerując się cenami produktów na pułkach sklepowych nie został osiągnięty. Chodź Rada Polityki Pieniężnej i jej naczelne organy zapewniają o zaniechaniu kolejnych podwyżek to zdaje się, że musimy przywyknąć do podwyżek stóp procentowych. Chociaż raty kredytów już znacznie wzrosły i kredytobiorcy szukają wyjścia z zaistniałej sytuacji, warto zadać sobie pytanie czy są osoby, które na wysokich stopach procentowych mogą zarobić?
Nikogo nie zdziwi zależność, wskazująca na to, że wyższe stopy procentowe to droższe kredytu, na które stać coraz mniej z nas. Każde kolejne wystąpienie Rady Polityki Pieniężnej wiązało się z kolejną podwyżką rat oraz cen, ponieważ większość kredytów w Polsce, a zwłaszcza kredyty hipoteczne oparte są na zmiennych stopach procentowych, a więc każda zmiana stopy procentowej wiąże się ze zmianą kosztu takiego kredytu. Dzieje się tak dlatego, że powszechnie stosowaną w umowach kredytowych stawką referencyjną jest stawka WIBOR – wzrost stopy procentowej oznacza jednocześnie wzrost tego wskaźnika, co przekłada się na wysokość raty tj. na cenę produktu kredytowego.
Banki zarabiają na wysokich stopach procentowych – prawda czy fałsz?
Nikogo nie zdziwi stwierdzenie, że Banki to nie instytucje charytatywne, w przedsiębiorcy nastawieni na osiąganie jak najwyższych wyników finansowych, zarobków. Kredyt jest produktem, na którym bank ma zarobić. Po podwyżce stóp procentowych i znacznym podwyższeniu rat kredytów, Banki odnotowały rekordowe wyniki finansowe, przewyższające osiągnięcia z poprzednich lat. Dane o osiągnięciach finansowych największych Polskich banków są jawne i publikowane przez Narodowy Bank Polski, dlatego nie będzie niczym zdrożnym stwierdzenie, że decyzje Rady Polityki Pieniężnej o podwyższeniu stóp procentowych są korzystne dla zysku banków, ponieważ wynika to wprost z publikowanych wyników.
Wzrosty stóp procentowych skłoniły do refleksji nad sposobem wyliczania wskaźnika WIBOR i jego zgodności z unijnymi standardami w zakresie oferowanych usług finansowych. Nie powinno to dziwić, ponieważ kredytobiorcy podpisujący długoterminową umowę kredytu zapewne byli zapewniani o stabilności wskaźnika z ewentualnymi niewielkimi wahaniami, a obecnie ich wysokość szybuje w górę. W sądach rozpoznawane są pierwsze sprawy, na gruncie których badana jest zgodność omawianego wskaźnika z prawem i uczciwość jego stosowania w umowach z konsumentami. Brak jest jednak na ten moment orzeczenia rozstrzygającego ten spór, jednak warto ten temat obserwować, bo jeżeli takowe orzeczenie zapadnie z pewnością będzie ono precedensowe i może być remedium na sytuację finansową wielu polskich rodzin.
Pozew o unieważnienie umowy na podstawie zmiennej stopy procentowej opartej o WIBOR
Bez wątpienia warto walczyć o sprawiedliwość i dochodzić swoich praw w związku z naruszeniami instytucji finansowych. Dobrym przykładem są sprawy frankowiczów, którym TSUE w swoim postanowieniu przyznało rację i ostatecznie rozwiązało kwestie wynagrodzenia za korzystanie z kapitału, do którego uciekały się banki po przegranym procesie o unieważnienie umowy kredytowej opartej na nieważnych postanowieniach. Jednak warto mieć na uwadze, że kwestia ważności WIBORu jest świeża i brak jest jeszcze jednoznacznego orzecznictwa i zapewne minie sporo czasu zanim sądy powszechne ukształtują jednolita linie orzecznicza w tym zakresie, na razie jednak należy uzbroić się w cierpliwość i bacznie obserwować sytuację.
Natomiast na czas oczekiwania, aż kwestia ta zostanie rozstrzygnięta raz na zawsze, warto przemyśleć inne rozwiązania, aby polepszyć swoją sytuację kredytową, warto przedstawić umowę do analizy specjaliście, który zbada jej zapisy i znajdzie dla Ciebie inne rozwiązanie, które pozwoli na złapanie finansowego oddechu.
