Firmy oferujące pożyczki na polskim rynku tworzyły coraz to nowsze sposoby na zwiększenie kosztów ponoszonych przez klienta, a tym samym zmaksymalizowanie zysku po swojej stronie. Sposób ten można określić krótkim mianem: „pożyczka na pożyczkę”. Taka praktyka nie mogła być dłużej kontynuowana na rynku usług finansowych, toteż nowelizacją z dnia 11 marca 2016 r. ustawy o kredycie konsumenckim ukrócone zostały niektóre moralnie wątpliwe działania pożyczkodawców.
Pożyczki refinansujące
Jednym z takich działań było udzielanie przez tego samego pożyczkodawcę pożyczki na spłatę uprzednio zaciągniętego u niego zobowiązania. Wspomniana nowelizacja z dnia 11 marca 2016 r. wprowadziła do ustawy o kredycie konsumenckim art. 36c. Jego istotą jest to, że pożyczkodawca udzielający nam pożyczki na spłatę zobowiązania zaciągniętego u niego w ciągu ostatnich 120 dni może żądać tylko takich kosztów pozaodsetkowych, które są sumą pozaodsetkowych kosztów wszystkich pożyczek zaciągniętych w tym okresie, a całkowitą kwotę pożyczki stanowi kwota pierwszej udzielonej pożyczki.
Co to oznacza? Wyobraźmy sobie, że wzięliśmy pożyczkę. Następnie popadamy w zwłokę z jej spłatą, więc pożyczkodawca oferuje nam wzięcie kolejnej pożyczki, której kapitał zostanie w całości przekazany na spłatę wcześniejszego zobowiązania. Brzmi pięknie? Niestety, rzeczywistość jest inna. Wraz z podpisaniem nowej umowy pożyczki refinansującej, pożyczkodawca obarcza nas opłatami z tym związanymi. Są to wszelkiego rodzaju opłaty przygotowawcze, administracyjne, które w istocie stanowią nielegalną prowizję firmy pożyczkowej. Co prawda nasze wcześniejsze zobowiązanie zostaje spłacone, ale pojawia się nowe, do tego obarczone kolejnymi bezpodstawnymi kosztami. Tak naprawdę, uiszczając wszelkie opłaty związane z wzięciem pożyczki refinansującej, płacimy rażąco wygórowaną opłatę za przedłużenie terminu spłaty. Co więcej, jak to bywa z chwilówkami – są one udzielane na bardzo krótki okres. Oznacza to, że kolejna próba spłaty w tym samym okresie wydaje się być niemożliwa. I tak pętla zadłużenia coraz bardziej zaciska nam się na szyi. Koszty zaś, zamiast maleć – rosną.
Szukasz pomocy w sprawach prawno-finansowych
Masz sprawę z firmą chwilówkową lub pożyczkową
Zapoznaj się z naszą ofertą
Pożyczka na pożyczkę a reakcja ustawodawcy
Z powodu rozpowszechnienia takich praktyk, ustawodawca podjął decyzję o uregulowaniu pożyczek refinansujących wprost w przepisach. Tak naprawdę istotą, a zarazem efektem tego działania jest ustalenie pożyczkodawcom górnego limitu kosztów pozaodsetkowych, jakie mogą na konsumenta narzucić. Konsekwencją tego jest to, że jeśli pożyczkodawca udzielając nam pożyczki nałożył na nas maksymalne koszty pozaodsetkowe, udzielając kolejnej pożyczki w okresie 120 dni nie ma prawa nakładać na nas kolejnych opłat. Naszym obowiązkiem wówczas jest spłata tylko i wyłącznie kapitału wraz z odsetkami. Przypomnę tylko, że do kosztów pozaodsetkowych zaliczamy wszelkie opłaty, prowizje, czy ubezpieczenia. Tak naprawdę do kosztów pozaodsetkowych zaliczyć trzeba wszystko, co nie jest kapitałem przekazanym nam do dyspozycji, ani nie jest odsetkami. Nie dajmy się więc zwieść kwiecistym argumentom pożyczkodawcy, że opłata z tytułu ubezpieczenia, którą nas obciąża, zaliczyć trzeba do kapitału. Pożyczkę stanowi tylko kwota, która została oddana nam do dyspozycji, na własność.
Co warto zaznaczyć, unormowanie z przepisu art. 36c ustawy o kredycie konsumenckim nie dotyczy wyłącznie pożyczek refinansujących. Obostrzenie odnosi się do wszelkich pożyczek, jakich udzieli nam pożyczkodawca, a więc także tych niezwiązanych z pierwotnym zobowiązaniem. Warto także pamiętać, że regulacja ta obejmuje wyłącznie pożyczki związane z wypłatą pożyczkobiorcy środków pieniężnych. Nie dotyczy więc zakupu sprzętu na raty, czy leasingu.
