W obrocie oraz praktyce pojęcie kredytu oraz pożyczki są stosowane zamiennie. Jednak nic bardziej mylnego – pojęcia te należy różnicować, mając na uwadze, chociażby odmienne podstawy prawne do ich zaciągania oraz odmienne podmioty świadczące usługi kredytu i pożyczki. Kredyt a pożyczka – jaka jest między nimi różnica?
- Bardzo często spotykamy się z określeniem kredyt=pożyczka. Tak jednak nie jest. Mają one ze sobą wiele cech wspólnych, lecz też wiele je różni.
- W przypadku kredytu bank (kredytodawca) zobowiązuje się oddać do dyspozycji kredytobiorcy na czas określony w umowie kwotę środków pieniężnych na ustalony cel.
- W przypadku pożyczki, pożyczkodawca zobowiązuje się przenieść na własność pożyczkobiorcy określoną ilość pieniędzy albo rzeczy oznaczonych tylko, co do gatunku. Pożyczkobiorca jest zobowiązany zwrócić tę samą ilość pieniędzy albo tę samą ilość rzeczy tego samego gatunku i tej samej jakości.
Co to kredyt, a co to pożyczka? Definicja kredytu oraz pożyczki
Definicję kredytu wskazuje ustawa prawo bankowe – zgodnie z jej art. 69 na podstawie umowy kredytu bank zobowiązuje się oddać do dyspozycji kredytobiorcy na czas oznaczony w umowie kwotę środków pieniężnych na ustalony cel, natomiast kredytobiorca zobowiązuje się do korzystania z niej na warunkach określonych w umowie, zwrotu kwoty wykorzystanego kredytu wraz z odsetkami w oznaczonych terminach spłaty oraz zapłaty prowizji od udzielonego kredytu.
Natomiast pożyczka regulowana jest przez postanowienia kodeksu cywilnego (art. 720), który wskazuje, że umowa pożyczki to umowa zawarta pomiędzy pożyczkodawcą a pożyczkobiorcą, na podstawie której dający pożyczkę zobowiązuje się przenieść na własność biorącego określoną ilość pieniędzy albo rzeczy oznaczonych tylko co do gatunku, a biorący zobowiązuje się zwrócić tę samą ilość pieniędzy albo tę samą ilość rzeczy tego samego gatunku i tej samej jakości. Co więcej, jeśli wartość takiej umowy przekracza tysiąc złotych, jej zawarcie wymaga formy dokumentowej.
W tym miejscu pojawiają się pierwsze różnice, a mianowicie – w umowie pożyczki nie jest konieczne wskazanie celu, na jaki zostanie przeznaczona kwota kapitału pożyczki, a jej przedmiotem mogą być nie tylko pieniądze, ale również inne rzeczy oznaczone co do gatunku.
Różnice między umową kredytu a pożyczką
| Umowa kredytu | Pożyczka | |
| Podmiot udzielający zobowiązania | Bank | Instytucja pożyczkowa lub prywatna osoba fizyczna |
| Wskazanie na cel środków pozyskanych | Cel określa umowa | Brak konieczności wskazania celu – firma nie może celu skontrolować |
| Ustawy mające zastosowanie | Ustawa prawo bankowe, kodeks cywilny, ustawa o kredycie konsumenckim | Kodeks cywilny – również przepisy ustawy o kredycie konsumenckim |
| Forma zawarcia | Pisemna | Dowolna – dokumentowa ponad tys. złotych |
| Koszty dodatkowe | Prowizja, odsetki – zawsze odpłatna | Może być nieodpłatna |
| Przedmiot umowy | Pieniądze | Pieniądze, inne rzeczy oznaczone co do gatunku |
| Forma spłaty | Zwykle długoterminowe | Spłacane ratalnie lub jednorazowo |
Strony w umowie pożyczki oraz umowie kredytu
Po stronie pożyczkobiorcy/kredytobiorcy niezmiennie stoi osoba fizyczna, osoba prawna lub inny podmiot mający zdolność do zaciągania zobowiązań. Natomiast różnica pojawia się po stronie podmiotu, u którego zobowiązanie zaciągamy. Pożyczek udzielają podmioty spoza sektora bankowego – najczęściej są to firmy pożyczkowe lub osoby fizyczne inwestujące w sektorze pozabankowym. Jak wskazuje wyżej przedstawiona tabela, kredytów udzielają banki. Nie każdy podmiot może mianować się bankiem – w sektorze bankowym występują osoby prawne utworzone na podstawie przepisów prawa bankowego oraz działające na podstawie wymaganych zezwoleń.
Cel w umowie kredytu, a w umowie pożyczki
Kredyt zawsze będzie finansował cel ściśle określony w postanowieniach umowy i tutaj bank może na wszelkie sposoby dochodzić, jaki jest cel kredytowania i wymagać przedłożenia na te okoliczność dokumentacji, która mogłaby ten cel zatwierdzać. Kwota pożyczki może być natomiast przeznaczona na dowolnie wskazany przez nas cel – pożyczkodawca przy udzielaniu pożyczki o niego nie zapyta, nie będzie on również wskazany w umowie.
Przedmiot umowy – kredyt a pożyczka
Przedmiotem umowy kredytu zawsze będzie określona ilość pieniędzy, natomiast ustawa dopuszcza, aby przedmiotem umowy pożyczki były również rzeczy oznaczone co do gatunku oraz ilości.
Koszt kredytu a koszt pożyczki
Udzielenie kredytu jest zawsze odpłatne, natomiast wszystkie opłaty, jakie zostały nałożone na kredytodawcę muszą zostać uwzględnione w umowie kredytu – zastrzeżenie te dotyczy zarówno oprocentowania, prowizji, ale i kosztów innych usług oferowanych w związku z zawarciem odnośnej umowy. Inaczej sytuacja wygląda w odniesieniu do umowy pożyczki, która może być również udzielona nieodpłatnie, w zależności od tego, jak zostanie to uregulowane w umowie.
Forma zawarcia umowy kredyt a pożyczka
Umowa kredytu jest obwarowana szczególnymi obowiązkami, ponieważ musi być zawarta w formie pisemnej i zawierać wszystkie wskazane w ustawie elementy – natomiast kodeks cywilny stanowi, że umowa pożyczki, której kwota nie przekracza 1 000 zł, może być zawarta nawet w formie ustnej.
Kredyt czy pożyczka – co lepsze?
Na koniec wskazać należy o najistotniejszej różnicy pomiędzy kredytem a pożyczką – bank zobowiązany jest do zbadania zdolności kredytowej klienta przed udzieleniem zobowiązania, a klient musi udzielać rzetelnych informacji odnośnie swojej sytuacji materialnej, ponieważ jest to poddawane kompleksowej analizie, która może trwać nawet do kilku miesięcy. Natomiast firmy pożyczkowe nierzadko nie dokonując tak skrupulatniej analizy sytuacji finansowej klienta, podejmując decyzję pożyczkową niekiedy w mniej niż 24 godziny od złożenia wniosku.
