Życie pisze przeróżne scenariusze – może wydarzyć się tak, że będziemy chcieli zmienić swoją decyzję odnośnie ogłoszenia upadłości konsumenckiej. Czy można wycofać się z upadłości konsumenckiej? Odpowiedź brzmi: to zależy. Jest to bowiem zależne od momentu złożenia wniosku o ogłoszenie upadłości konsumenckiej. Najbardziej istotnym kryterium pozwalającym rozstrzygnąć, jaka jest odpowiedź odnośnie możliwości wycofania się z upadłości konsumenckiej, jest to, czy wniosek został złożony na gruncie „nowych przepisów”, czyli po nowelizacji przepisów prawa upadłościowego z 2020 r., czy też przed – na „starych zasadach”.
- Dłużnikowi przysługuje prawo do wycofania wniosku o upadłość w niektórych przypadkach – dłużnik ma na to 7 dni od ogłoszenia postanowienia;
- W momencie, kiedy dłużnik chce wycofać się z upadłości konsumenckiej po uprawomocnieniu się postanowienia o ogłoszeniu upadłości, sytuacja się komplikuje;
- Sąd upadłościowy nie ma obowiązku umorzenia postępowania zgodnie z wolą wnioskodawcy.
Upadłość konsumencka – prawo nie obowiązek
Warto zaznaczyć, że złożenie wniosku o ogłoszenie upadłości konsumenckiej jest swego rodzaju ,,przywilejem”. Dłużnik ma prawo złożyć taki wniosek, lecz nigdy nie jest do tego zmuszony. To upadły decyduje, kiedy złożyć wniosek,. Może to zrobić kilka lat po zaistnieniu stanu niewypłacalności, ale również zaraz po powstaniu trudnej sytuacji finansowej.
Cofnięcie wniosku o ogłoszenie upadłości konsumenckiej
Z racji tego, że złożenie wniosku o ogłoszenie upadłości jest w pełni decyzją dłużnika, przysługuje mu również prawo do wycofania rzeczonego wniosku. Taką możliwość upadły posiada do czasu ogłoszenia prawomocnego rozpoznania wniosku. Uprawomocnienie się postanowienia o ogłoszeniu upadłości następuje po upływie 7 dni od ogłoszenia postanowienia albo doręczenia go dłużnikowi. Na każdym etapie postępowania, po otrzymaniu odpowiedniego wniosku, sąd upadłościowy jest zobowiązany do wydania postanowienia o umorzeniu postępowania związanego z ogłoszeniem upadłości konsumenckiej. Po wydaniu takiego postanowienia kończy się postępowanie upadłościowe. Trzeba mieć na uwadze fakt, że sąd upadłościowy nie podejmuje decyzji w sposób dowolny – musi on podejmować decyzje zgodnie z wolą cofającego wniosek wnioskodawcy.
Warto też wspomnieć, że wycofanie się z ogłoszenia upadłości konsumenckiej poprzez cofnięcie wniosku dotyczy tylko i wyłącznie postępowania w przedmiocie rozpoznania wniosku o ogłoszenie upadłości konsumenckiej, a więc do czasu, przywołanego powyżej, uprawomocnienia się postanowienia o ogłoszeniu upadłości. Wówczas cały proces prowadzący do ogłoszenia upadłości konsumenckiej traktowany jest jako niebyły.
Umorzenie postępowania upadłościowego na wniosek upadłego
W momencie, kiedy dłużnik chce wycofać się z upadłości konsumenckiej po uprawomocnieniu się postanowienia o ogłoszeniu upadłości, sytuacja się komplikuje. Upadły ma oczywiście możliwość złożenia takiego wniosku, jednakże sąd upadłościowy nie ma obowiązku umorzenia postępowania zgodnie z wolą wnioskodawcy. W takiej sytuacji sąd upadłościowy może umorzyć postępowanie bądź prowadzić je dalej wbrew woli dłużnika – to już zależy od sądu i jego indywidualnych decyzji.
Przepisy prawa upadłościowego, a dokładnie art. 49110 ust. 3 Ustawy z dnia 28 lutego 2003 r., mówią, że sąd ma możliwość odmówienia umorzenia postępowania upadłościowego, w sytuacji, gdy uzna, że taka decyzja mogłaby być krzywdząca dla wierzycieli. Ustawodawca nie określił dokładnie, jakie działania oraz jakie sytuacje mogłyby prowadzić do rzeczonego pokrzywdzenia wierzycieli. Sąd często z racji złożenia wniosku o wycofanie się z upadłości konsumenckiej, po uprawomocnieniu się postanowienia o ogłoszeniu upadłości, wyznacza rozprawę w celu przesłuchania dłużnika, co daje mu możliwość rozeznania się odnośnie sytuacji dłużnika. Istnieje duża doza prawdopodobieństwa, że sąd poprosi syndyka o zreferowanie, w jaki sposób przebiega likwidacja majątku dłużnika oraz o informacje odnośnie stanu masy upadłości.
Warto zwrócić uwagę na fakt, że dłużnik ma prawo nie zgodzić się z postanowieniem sądu w przedmiocie umorzenia postępowania upadłościowego. Przysługuje mu wtedy możliwość złożenia zażalenia na wspomniane postanowienie.
Ponowne złożenie wniosku o ogłoszenie upadłości konsumenckiej
Zarówno cofnięcie wniosku o ogłoszenie upadłości konsumenckiej, jak i umorzenie postępowania upadłościowego nie stanowi przeszkody do ponownego złożenia wniosku o ogłoszenie upadłości konsumenckiej w czasie późniejszym. Na korzyść upadłego działa fakt, że ustawodawca nie przewidział żadnego konkretnego terminu, który należałoby odczekać od złożenia jednego wniosku do przygotowania i dostarczenia następnego.
Upadłość konsumencka wszczęta przed 24 marca 2020 r.
Tak jak wspomniane zostało na samym początku artykułu, od opisywanego powyżej schematu działań przewidzianych dla wycofania się konsumenta z upadłości, odmiennie kształtuje się kwestia postępowań upadłościowych wszczętych przed 24 marca 2020 r. Oznacza to, że wnioski złożone przed wspomnianym terminem rozpoznawane są na gruncie ,,starych przepisów”, według których dopuszczalne było złożenie wniosku o umorzenie postępowania na każdym etapie. W takiej sytuacji sąd upadłościowy po otrzymaniu od dłużnika wniosku o umorzenie postepowania upadłościowego musi obligatoryjnie wydać postanowienie o umorzeniu postępowania upadłościowego, czego skutkiem będzie definitywne zakończenie upadłości konsumenckiej.
