Niewątpliwe jest, iż ogłoszenie upadłości całkowicie zmienia życie dłużnika oraz jego bliskich. Niesie to ze sobą szereg uprawnień oraz obowiązków, co składa się na poważne skutki powyższej decyzji. Z roku na rok na podjęcie kroków związanych z ogłoszeniem upadłości decyduje się coraz więcej konsumentów. Wraz z chwilą wniesienia wniosku pojawia się cały wachlarz pytań odnośnie życia po ogłoszeniu upadłości. Czy faktycznie jest czego się bać? Postaramy się rozwiać wątpliwości.
- Upadły ma obowiązek wskazać i wydać syndykowi cały swój majątek, w tym dokumenty, majątek, rozliczenia
- Wraz z dniem ogłoszenia upadłości konsumenckiej majątek upadłego staje się masą upadłości
- Nieruchomość, którą nabyłeś przed ogłoszeniem upadłości konsumenckiej wchodzi w skład masy upadłości, natomiast nieruchomość, która została nabyta po ogłoszeniu opadłości nie wlicza się do niej
To może Ci się spodobać: Czy można wycofać się z upadłości konsumenckiej?
Upadłość konsumencka i jej skutki
Upadłość konsumencka niejednokrotnie jest jedyną szansą na przysłowiowe odzyskanie spokoju ducha dłużnika. Wydaje się, że w związku z powyższym łatwo podjąć takie kroki, a złożenie wniosku pozostaje tylko formalnością dzielącą konsumenta od odetchnięcia od jego dotychczasowych problemów. Nic bardziej mylnego. Podstawową obawą rozważających taką opcję wyjścia z zadłużenia są skutki wynikające z podjęcia takiej decyzji. Wątpliwości te rozwiewa art. 57 Ustawy z dnia 28 lutego 2003 r. Prawo upadłościowe.
Co po złożeniu wniosku o upadłość konsumencką? Obowiązki dłużnika
Upadły ma obowiązek wskazać i wydać syndykowi cały swój majątek. W zakres tego obowiązku wchodzi również wydanie dokumentów dotyczących jego działalności, majątku oraz rozliczeń, w szczególności ksiąg rachunkowych i innych ewidencji prowadzonych do celów podatkowych, a nawet korespondencji. Jeśli już wywiążemy się z wyżej wymienionego obowiązku, niezbędne jest wykonanie pisemnego oświadczenia dotyczącego wydania wspomnianych oświadczeń i przedłożenia go sędziemu-komisarzowi.
Jeśli dłużnik nie zastosuje się do przewidzianego przepisami ustawy zobowiązania, musi liczyć się możliwością umorzenia postępowania egzekucyjnego. W razie potrzeby upadły jest obowiązany udzielać syndykowi oraz sędziemu-komisarzowi wszelkich informacji oraz wyjaśnień dotyczących jego majątku. Sędzia komisarz może nawet postanowić, aby upadły będący osobą fizyczną nie opuszczał terytorium Rzeczypospolitej bez jego zezwolenia.
Majątek a upadłość konsumencka, czyli masa upadłości
Wraz z dniem ogłoszenia upadłości następuje istotny tego skutek – majątek upadłego staje się masą upadłości, która to służy zaspokojeniu wierzycieli dłużnika. Konsekwencją tego wydarzenia jest utrata przez upadłego prawa zarządu oraz możliwości korzystania i rozporządzania mieniem wchodzącym w skład masy upadłości. Brzmi to bardzo groźnie i ostatecznie, ale nie do końca tak jest.
Otóż wyżej wspomniana utrata zarządu i możliwości rozporządzania majątkiem wcale nie skutkuje utratą przez dłużnika zdolności do czynności prawnych. Oznacza to, że następstwem powyższego wydarzenia jest niemożność dysponowania przez upadłego majątkiem stanowiącym masę upadłościową. Czynności, które mają na celu zbycie, bądź też obciążenie składników majątku, będą nieważne. Co istotne, także postanowienia umowy, których stroną jest upadły, uniemożliwiające albo utrudniające osiągnięcie celu postępowania upadłościowego są bezskuteczne w stosunku do masy upadłości. Jednak nie równa się to brakiem możliwości -przykładowo- kupna mieszkania (również na kredyt).
W skład masy upadłości wchodzi mienie posiadane przez dłużnika w dniu ogłoszenia upadłości (nieruchomości, ruchomości, wierzytelności) oraz nabyte po ogłoszeniu upadłości (w szczególności uzyskiwane dochody oraz spadki). Majątek ten będzie podlegał likwidacji przez syndyka masy upadłości.
Co stanie się z nieruchomościami należącymi do upadłego?
Nieruchomość dłużnika, który postanowił złożyć wniosek o ogłoszenie upadłości konsumenckiej, wchodzi w skład masy upadłości, czego konsekwencją jest wymóg wydania jej syndykowi. Istotne jest to, aby już na starcie postępowania egzekucyjnego ustalić z syndykiem czas oraz zakres korzystania z nieruchomości przez upadłego i jego bliskich. Istnieje również możliwość, żeby na podstawie art. 75 ust. 2 prawa upadłościowego, złożyć wniosek do sędziego-komisarza o ustalenie w/w poprzez wydanie odpowiedniego postanowienia, co wyklaruje w pełni sytuację. Pozwoli to upadłemu w racjonalny sposób planować swoje czynności dotyczące poszukiwania nowego miejsca zamieszkania. Określenie sposobu korzystania z nieruchomości może nastąpić poprzez wskazanie konkretnej daty, do której upadły może zajmować nieruchomość.
Co, jeżeli nabyłem nieruchomość po ogłoszeniu upadłości?
W tej sytuacji nasuwa się na myśl pytanie – co stanie się z nieruchomościami nabytymi przez upadłego już po ogłoszeniu nieruchomości? Otóż w takim przypadku dłużnik może czuć się bezpiecznie, ponieważ dotychczasowi wierzyciele nie mogą dążyć do wyceny, zajęcia i sprzedaży na drodze postępowania egzekucyjnego nieruchomości nabytych już po ogłoszeniu upadłości konsumenckiej.
Co z zobowiązaniami pieniężnymi i umownymi upadłego po ogłoszeniu upadłości konsumenckiej?
Jeśli termin płatności świadczenia nie nastąpił, to zobowiązania pieniężne stają się wymagalne z chwilą ogłoszenia upadłości konsumenckiej. Zaś zobowiązania niepieniężne stają się zobowiązaniami pieniężnymi- płatnymi, chociażby termin ich wykonania nie nastąpił, z dniem ogłoszenia upadłości.
Sytuacja zaś wygląda różnorodnie co do poszczególnych zobowiązań umownych. Dla przykładu, jeżeli upadły zawarł umowy zlecenia lub komisu, w których upadły był dającym zlecenie lub komitentem, to umowy te (a także umowy o zarządzanie papierami wartościowymi) upadłego wygasają z dniem ogłoszenia upadłości. Z dniem ogłoszenia upadłości umowa kredytu wygasa, jeżeli przed tym terminem kredytodawca nie przekazał środków pieniężnych do dyspozycji upadłego. Z kolei ogłoszenie upadłości nie wywiera wpływu na umowy rachunku bankowego, czy też umowy obowiązkowego ubezpieczenia majątkowego. Poza umową kredytu, po ogłoszeniu upadłości wygasa również umowa agencyjna oraz umowa pożyczki (jeśli przedmiot pożyczki nie został jeszcze wydany).
Co wolno dłużnikowi planującemu upadłość w aspekcie podjęcia zatrudnienia?
Czy po ogłoszeniu upadłości dłużnik jest zobowiązany podjąć zatrudnienie bądź założyć działalność gospodarczą ? Otóż nie występuje przymus podjęcia pracy zarobkowej, jednak z pewnością, w oczach sądu, wpłynie to korzystanie na trudną sytuację finansową osoby decydującej się na ogłoszenie upadłości. Sąd bada jej możliwości zarobkowe, uzasadnione potrzeby i koszty utrzymania. W stosunku do dłużnika-przedsiębiorcy, który nie złożył w ustawowym terminie wniosku o upadłość, może zostać zastosowany nawet na 10 lat zakaz prowadzenia działalności gospodarczej. Jeśli okaże się, że po potrąceniu środków wchodzących w skład masy upadłości upadły ma problem z utrzymaniem siebie oraz osób pozostających na jego utrzymaniu, to ma możliwość zmienić wysokość przekazywanego syndykowi dochodu.
Życie po ogłoszeniu upadłości konsumenckiej może okazać się dla dłużnika nowym startem i szansą na spokojną egzystencję pozbawioną walki z wierzycielami i syndykami. Pomimo wielu obaw i pytań nasuwających się przed złożeniem wniosku o ogłoszenie upadłości, warto wiedzieć, że często jest to opcja, która oferuje dłużnikowi więcej korzyści niż strat, a spokojne lata bez nieustannych myśli o zadłużeniu, sprawiają, że wspomniana upadłość konsumencka może być rozwiązaniem nie do odrzucenia.
